Autofagija

Autofagija je proces kojim vaše tijelo mijenja uništene ćelije novim. Duga je lista potencijalnih zdravstvenih koristi povezanih sa njim. Postoje neki dokazi da može usporiti razvoj stanja kao što su na primjer karcinom, dijabetes tipa 2 i Alchajmerova bolest. →

Šta je autofagija?

Japanski naučnik Jošinori Ohsumi dobio je 2016. Nobelovu nagradu za istraživanje o tome kako ćelije razgrađuju i recikliraju same sebe, što je aspekt metabolizma povezan sa karcinomom, dijabetesom i neurološkim poremećajima kojima se može terapeutski manipulisati. →

Kao dio autofagije, tijelo razgrađuje stare oštećene ćelije kako bi napravilo mjesta za nove i zdrave. Autofagija takođe uništava bakterije i viruse, a može čak spriječiti ćelije da postanu kancerogene. Kao rezultat autofagije, vaš imuni sistem može biti ojačan protiv virusa, bakterija i ćelija karcinoma.

Tokom autofagije, oštećene ćelije se uklanjaju iz tijela kako bi se regenerisale zdravije ćelije. Na grčkom reč “auto” znači “sam”, a reč “fagija” znači “jesti”. Drugim riječima, autofagija u bukvalnom prevodu znači „samo jedenje“. Uprkos činjenici da može izgledati kao nešto što nikada ne biste želeli da se dogodi vašem tijelu, ovaj proces dugoročno pomaže vašem zdravlju. Kao mehanizam samoodržanja, autofagija uklanja oštećene ćelije i reciklira njihove dijelove za popravku preostalih ćelija.

Postoji više načina na koje autofagija doprinosi opstanku ćelija. Proteini i organele koji su oštećeni, recikliraju se. Tokom formiranja auto fagozoma, ćelijski otpad se „izoluje“ i zatim transportuje do lizozoma, gde ga enzimi razlažu na hranljive materije i gradivne blokove. Bakterije i viruse hvataju i eliminišu ćelije koristeći ove iste procese. Ćelije mogu dobiti gorivo za „hitne slučajeve“, jedući sebe putem autofagije u evolucionom odgovoru na gladovanje. →

Koje su koristi od autofagije?

Čini se da autofagija ima velike prednosti protiv starenja. Autofagija ima sljedeće prednosti na ćelijskom nivou:

u većem obimu stimuliše regeneraciju zdravih ćelija
pomaže u popravljanju oštećenih ćelija obezbjeđivanjem energije i gradivnih blokova
bolesti, kao što su Parkinsonova i Alchajmerova bolest, pripisuju se toksičnim proteinima u ćelijama
pomaže recikliranje zaostalih proteina

Postoji veliko interesovanje za autofagiju zbog njene moguće uloge u prevenciji ili liječenju karcinoma.

Istina je da svi karcinomi počinju od defektnih ćelija, ali tijelo treba da prepozna i ukloni te ćelije autofagijom. Zbog toga neki istraživači proučavaju mogućnost da autofagija može smanjiti rizik od karcinoma.

Uprkos nedostatku naučnih dokaza, neke studije sugerišu da autofagija može ukloniti različite ćelija raka. Očekuje se da će nove studije pružiti uvid koji će im pomoći da autofagiju ciljano koriste kao terapiju kod karcinoma. →

Postoji nekoliko načina da ubrzate autofagiju, iako se ona stalno dešava u vašem tijelu. Među njima su gladovanje, vežbanje i ograničavanje unosa kalorija. Ketogene dijete (keto dijete) sa niskim sadržajem ugljiko hidrata i visokim sadržajem masti, takođe mogu pomoći autofagiji izazivajući ketozu, metaboličko stanje u kome se masti sagorevaju za energiju umesto šećera. →

Autofagija: znaci i simptomi

Ako niste edukovan i iskusan naučnik ili istraživač, mjerenje autofagije kod kuće može biti teško. Uprkos složenostima u mjerenju autofagije, evo nekoliko znakova koji ukazuju na autofagiju:

Smanjen apetit: Smanjenje apetita je jedan od ključnih znakova autofagije. Može biti uzrokovano promjenama u nivou hormona kao što su glukagon i insulin. Tokom autofagije, nivoi glukagona imaju tendenciju porasta. Nivoom šećera u krvi upravlja glukagon, a apetit se njime potiskuje. Kako se nivo insulina smanjuje, vaš apetit se takođe može smanjiti. Ketoza takođe može smanjiti nivoe grelina, poznatog i kao „hormon gladi“, koji smanjuje osjećaj potrebe za jelom.

Gubitak težine: Iako gubitak težine nije direktno povezan sa autofagijom, mnoge metode koje se koriste za izazivanje autofagije (kao što je na primer ograničen unos kalorija) mogu dovesti do toga. Takodje, gladovanje i ketoza mogu da podstaknu sagorijevanje masti i podrže zdrav sastav našeg organizma. Poboljšana osetljivost na insulin i očuvanje čiste mišićne mase su moguće prednosti. Štaviše, autofagija utiče na nivoe određenih hormona, uključujući glukagon, insulin i grelin, što dovodi do smanjenja potrebe za unošenjem hrane. Smanjenjem unesenih kalorija, ovi efekti bi mogli da podstaknu gubitak težine.

Znakovi koji ukazuju na autofagiju

Povećani nivoi ketona: Kao rezultat nedostatka ugljiko hidrata korištenih kao gorivo, vaše tijelo proizvodi ketone iz masnih kiselina. Prema istraživanju, proizvodnja ketona može stimulisati autofagiju. Kao rezultat toga, povećani nivoi ketona takođe mogu ukazivati na autofagiju zajedno sa ketozom. Nivoi ketona u vašoj krvi, dahu ili urinu mogu se lako mjeriti pomoću posebnih mjerača ili traka da bi se utvrdilo da li se javlja autofagija.

Poboljšana funkcija mozga: Autofagija igra centralnu ulogu u funkciji mozga i zdravlju nervnih ćelija. U studiji starijih osoba sa blagim mentalnim oštećenjima, povremeno gladovanje je povezano sa poboljšanom funkcijom mozga. U drugoj studiji na 883 starije osobe, blagotvorni efekti povezani sa povremenim gladovanjem djelimično su pripisani autofagiji. Osim povećanja autofagije, ketoni su takođe efikasan izvor energije mozga i mogu da podstiču spoznaju.

Doživljavanje osjećaja umora: Autofagija je jedan faktor povezan sa umorom. Ketogena dijeta ili gladovanje su povezani sa niskim nivoom energije i osjećajem umora kada se koriste za pokretanje procesa autofagije. Pored toga, ovi obrasci ishrane mogu dovesti do niskog nivoa šećera u krvi, što može doprinijeti umoru. U većini slučajeva, ovaj neželjeni efekat će trajati samo kratak vremenski period. Važno je zapamtiti da umor takođe može biti uzrokovan zdravstvenim problemima kao što su nedostaci u ishrani ili psihološka stanja. Za one koji stalno doživljavaju ovaj simptom, najbolje je da se konsultuju sa ljekarom kako bi bili sigurni da ne postoji osnovno zdravstveno stanje koje ga uzrokuje.

Loš zadah: Kada se pridržavate ketogene dijete za stimulaciju autofagije, loš zadah je uobičajen simptom. Ketoza može izazvati loš zadah. U ketozi, nivoi ketona se povećavaju, što dovodi do autofagije. Neprijatan miris, koji se često opisuje kao „voćni“ ili „metalni“, uzrokovan je vrstom ketona koji se zove aceton. Dah možete održavati svežim tako što ćete češće četkati zube ili žvakati žvaku bez šećera. →

Zaključak

Kako se sprovodi više studija o uticaju autofagije na zdravlje, ona će nastaviti da izaziva interesovanje. Trenutno, stručnjaci za ishranu i zdravlje ističu da još treba mnogo da učimo o autofagiji i kako da je podstaknemo. Ako ste zainteresovani da stimulišete autofagiju u svom tijelu, pokušajte da gladujete i redovno vježbate, i na taj način pokrenete proces autofagije.

Autofagija se fizički ne osjeća, ali može izazvati primjetne nagovještaje. Promjene u metabolizmu ili nivoi specifičnih hormona poput insulina ili glukagona mogu izazvati ove nagovještaje. Ipak, ako uzimate bilo koje lijekove, ako ste trudni, dojite, želite da zatrudnite ili imate hronično stanje, kao što je dijabetes ili srčana bolest, prije bilo šta da započnete, prvo se obratite ljekaru. →